Liburua irakurtzez amaitu ondoren, balorapen oso positibo bat egiten dut. Liburuan egi burubilak esaten dira, eta hauek hausnarketa sakuna egitera bultzatu naute. Egia esan, liburua irakurtzen hasi nintzanean, bi kapitulu irakurri eta alde batera utzi nuela aitortu behar dut, baina berriro bi liburua irakurtzeari ekin nionean, egun berean amaitu nuen, hau da “engantxatu” egin ninduen. Irakurt erraza da, eta Olgaren aitak kontatzen duenaren ia denarekin bat nator.
Nire hausnarketak azaltzeko, liburuko aipamenetan oinarrituko naiz:
16.orrialdean; “Soy yo. Todos somos yo. Lo que ocurre es que no conseguimos enterderlo porque solo usamos el yo para hablar de mi...los demás no son yo”
Esaldi honetan liburuan aipatzen diren ideia asko orokortzen dira. Gure pertsonan oinarritzen gara, besteak nolakoak izan behar diren epaitzeko. Ez gara bestearen azalean jartzen, egoera ezberdinak ulertu ahal izateko. Bakoitzari bere bururak axola dio, ohartu gabe, besteak ere beste “ni” batzuk direla. Hitz klabea enpatia izango litzateke, eta azpimarratu behar da enpatia inteligentzi emozionalaren balore garrantzitsuenetariko bat dela.
29.orrialdean; ”Padres normales; Normales quiere decir unos padres que aceptan a su hijo/hija deficiente como un ser humano...alimenten constructivamente su normalidad de personas”
Guraso normalen azalpena ematen digu, gurasoen betebeharra azpimarratuz. Gurasoen bizitzara gehitzen diren pertsonak direla esaten digu eta ez, gurasoen bizitza hankaz gora ezartzen dutenak. Aipamen hau, 98.orrialdean egiten duen aitorpenarekin lotu dezakegu; “no tengo vocación de padre”. Olgaren aitak, ez du bere burua aita gehiengoen zakuan sartzen. Berarentzat aita izatea, ez da zure seme-alabengan proiektu jakin bat sortzea, pertsonak izatea baizik. Beraz, Olgaren aitaren hitzak irakurri ondoren guraso izatearen definizio berri bat etortzen zait burura; gurasoen lana mundura datorren gizaki berri horri pertsona izaten laguntzea, bideratzea, erakustea izango litzateke. Guraso izatearen azalpen hau adibidetzat hartuz gero, edota orokortuz gero, sindrome de down, inteligentzi atzerapena, motore urritasuna, entzumen urritasuna, ikumen urritasuna, adimen “normala”... duen gizaki baten hezikuntzaren helburua ez litzateke aldatuko, baliagarria izan bailitzateke,frustraziorik gabea.
Bestalde, ez du ukatzen, bere seme-alabengan eragina izan duenik, baina bere seme-alabak beregan izan duten bezala. Ondoriozta dezakegu heziketa bidirekzionala dela, gurasoek beren seme-alabak hezitzen dituzten bitartean, seme-alabak ere gurasoen heziketan parte hartzen dute, denak elkar elikatzen dira.
Baina gure gizartean, seme-alabak edukitzea ekintza geurekoia da esango nuke. Sortzen ditugun haurrak bizitza duten jostailuak dira. Guk, egin behar duten bidea erakutsiko diegu eta ahalik eta zuzenena eramango ditugu guk eraikitako bide horretatik. Beraiek izugarrizko errespontsabilitatea dute, gurasoek eraikitako bidea gustokoa ez badute ere bertatik ibili behar baitira.
103 orrialdean; “Después de todo lo que hemos hecho por ti...”.
Bidez aldatzea erabakitzen badute, txantaje emozionalari ekiten diogula dio Olgaren aitak, eta ni ere ados nago. Beraz, Sindrome de down duen pertsona bat gure bizitzan sartuz gero, sokorro!!! Hau ez da gure alaba, gure proiektuak suntsituta gelditzen dira. Hemen sortzen da gurasoen frustrazioa, beren helburua pertsona bat bideratzea izango balitz, ez zen arazorik egongo, baina beren helburua ingeniero bat sortzea bada, bai.
Oso gertutik ezagutu det seme-alaben proiekzio hori. Inguruan, proiektu perfektoak diran pertson augari eduki ezagutu ditut. Beraiekin ere askotan hitz egin det gai honi buruz, eta beren gurasoak izugarrizko lan bikaina egin dutela iruditzen zaidala esaten diet. Gurasoak nahi zuten, arkitekto/a, empresario/a, farmazeotiko/a...dira, behar den mementuan elizaz ezkondu eta ondoren familia oneko mutiko batekin elkarbizitzera joanez. Ezagun hauek zoriontsuak dira, beraz, gurasoen proiektua ona izan dela pentsarazten dit. Proiektu hau jarraituko ez balute zoriuntsuagoak izango al lirateke? Edota frustrazioa izango litzateke nagusi?
39.orrialdean; “Deficientes psíquicos, deficientes intelectuales” .
Ezberdintasun nabarmena dago, adimen urritasuna edo urritasun psikikoaren artean. Olgaren aitak argi eta garbi adierazten digu, bien arteko aldea. Olgak adimen urritasuna duela eta ez urritasun psikikoa azpimarratzen digu. Halere ez nago erabat ados Olgaren aitarekin. Adimen urritasuna definitu beharko genuke. Zer da adimena? Zein adimen motataz hitz egiten ari gara? Olgak besteei ondo sentiarazteko gaitasunal du, borondatea du, pertsona ona da, besteen hobebeharra nahi du, egoten jakiten daki, zoriontasuna aurkitu du. Zenbatek diskribatu al izango genuke geure burua horrela?.
Aitortu behar dut, matematikako formulak aplikatzeko (ulertze ez ditugun horiek), Nietzscheren Asi hablo Zarathustra liburua ulertzeko (guk ere ulertze ez duguna), edota sortzen ditugun gerrateei ezekoa esateko Olgak zailtasunak dituela. Horregatik Olgak adimen urritasuna duela ondorioztatzen ausartu al gaitezke? Nire ustez, ez. Baina Olgak gerrateak sortzeko gaitasunik ere ez du.
62.orrialdean;”A veces la causa de no haber progresado más se encuentra dentro de nosotros mismos. Pero el progreso, Olga, aun no sabemos ezactamente lo que es. Lo que sí sé es que el progreso no es una vía única...se identifica con la eficacia y la competitividad.”
Gizarte progresista honetan, konpetitiboa eta efikaza izan behar zara. Konpetitiboa eta efikaza zertarako? Ekonomia potoltzeko. Beraz, bere balioa ekonomian oinarritzen da eta ez pertsona izatean. Zu Olga, pertsona baliotsua izateko konpetitiba eta efikaza izan behar duzunez, eta gaitasunik ez duzunez, ez zara gure progresioaren partaide. Gure gizarteak aurrera egin dezake, adimen urritasuna duten pertsonen inozentzia alde batera utziz. Besteen ona desiratzen duten pertsonak, arraroak zarete, gurekoitasuna errege den lurralde honetan.
83. orrialdea; “Aborto: la despenalización aprobada es un mínimo justo. Si yo, a los quince años...Bueno, si supiera que tengo el 99 por ciento de posibilidades de traer al mundo a un hijo subnormal , entonces sí, porque sería absurdo, no es vida humana”.
86. orrialdea; “yo soy más inteligente que tú, pero no estoy seguro de ser más humano”.
Bi adierazpen hauek irakurtzerakoan, ohartu gaitezke adimen urritasuna duen pertsonenganako ikuspegi oso ezberdinak daudela. Esan dezakegu lehenengoak ez duela egoeraren inongo ezagutzarik, eta aurreiritzi errotuekin etiketatzen ari dela. Olgaren aitaren iritziak pisu gehiago du, gertutik bizi izan duen egoerataz hitz egiten ari baita.
Aipamen hauetan bi kontzeptu ezberdin nahasten ari gara, alde batetik abortatzearen eskubidea eta bestetik adimen urritasuna izateak pertsona izaten eragozten (no es vida humana) duen ala ez. Ni, abortatzeko eskubidea izatearen erabat aldekoa naiz, emakume bakoitzak neurtu eta erabaki beharko du zer egiten duen bere gorputzarekin. Oso ezberdina da ordea, ezjakintasutik juizioak egitea. Adimen urritasuna edo beste edozein urritasun duen pertsona batek gure gizartean erabat onartua izateko hainbat arazo ditu, baina geure buruari galdetu beharko genioke zergaitia. Guk geuk horrelako juizio buru-hustelak egiten baditugu, perjuizioak ditugulako da. Gehiengoak dugun perfiletik at gelditzen diren pertsonak gutxietsi egiten ditugu, kasu honetan pertsonak ez direla esatearaino.
Bestalde, etiketatuak jaiotze ez diren seme-alabak, baina denboraren poderioz, alkoholiko, drogadikto, jipoitzaile, lapur, gezurti... izatera iritsiz gero, pertsonak izaten jarraitzen al dute?. Jaiotzerakoan inork ez du dudan jartzen humanitateez beteriko gizakia dela, baina adimen urritasuna dutenengan bai ordea. Zergatik? Adimen urritasuna duten pertsonak, ingeniero izatera iristeko zailtasun haundiak dituztelako?, konpetitiboak ez direlako?... Eta adimen urritasuna duen pertsona batek, beregan ezarritako espektatibak burutzen ez dituenean, esan dezakegu pertsona ez dela?, humanitatea falta zaiola? Galdera guzti hauek nire buruan bueltaka dabiltz. Pertsona bezala etiketatu nautenez, hausnarketa sakona egitea tokatzen zaidala uste dut. Askotan ahaztu egiten zaigu humanitate hitzak zer esan nahi duen eta produkzio makinak bezala jokatzen dugu, besteei zangartekoa eginez, ahalik eta tontor altuenera iristeko. Gure ekintzetan oinarrituz definitzen bada pertsona hitza, Olga ez da pertsona.
Lanari amaiera emateko esan nahiko nuke, hasera batean pentsatzen nuen baina askozaz ere gehiago eragin didala liburu honen irakurketak. Eragin positiboa izan da. Askotan hausnartu gabeko gauzataz iritzia ematen ausartzen gara, baina ez dakigunari buruz, galdetzea, irakurtzea edota bizitzea ez letorkiguke batere gaizki. Aurretik nituen hainbat aurreiritzi larrugorritan gelditu dira Olgari esker.
Olgaren amaren eta anai-arreben rola ez agertzen, baina ez zait iruditu beharrezkoa denik. Aitaren hausnarketa pertsonal bat da, amarena eta bere anai-arreben iritziak ere oso interesgarriak izango dira, baina kasu honetan prestektiba bat ematea zen helburu.
74.orrialdea; “Tu universo es pequeño pero siempre hay en él un lugar para los demás”.
Egilea: Irma Guillen
No hay comentarios:
Publicar un comentario